Een puber met een bijbaan: wat moet je weten over geld, belasting en uitgaven?

Tips

Een bijbaan is vaak de eerste stap naar financiële zelfstandigheid. Voor veel pubers is het spannend én leuk om hun eigen geld te verdienen. Maar wat komt daar eigenlijk allemaal bij kijken? Als ouder wil je dat je kind leert omgaan met geld, maar je wilt ook voorkomen dat het onverwacht problemen oplevert, bijvoorbeeld met belasting of toeslagen.

Hier lees je waar je op moet letten als je puber gaat werken.

Mag je kind zomaar een bijbaan nemen?

Dat hangt af van de leeftijd. In Nederland gelden er regels voor werkende jongeren:

  • 13 en 14 jaar: Alleen lichte klusjes, zoals folders rondbrengen of helpen in een winkel (onder toezicht).
  • 15 jaar: Iets meer toegestaan, maar nog onder voorwaarden.
  • 16 en 17 jaar: Bijna alles mag, behalve nachtdiensten en gevaarlijk werk.

Tip: Als je kind op jonge leeftijd werkt, check dan samen even de richtlijnen op Rijksoverheid.nl

Hoeveel mag een puber bijverdienen?

Er is geen harde grens aan wat een puber mag verdienen. Maar:

  • Jongeren onder de 18 mogen vaak belastingvrij bijverdienen zolang ze onder het belastingvrije minimum blijven.
  • Verdient je kind meer dan ongeveer €8.000 per jaar, dan kan er belasting betaald moeten worden.
  • Heeft jouw gezin toeslagen (zoals huur- of zorgtoeslag), dan telt het inkomen van je kind niet mee voor jouw recht op toeslagen. Wél belangrijk als het om studiefinanciering gaat (zie hieronder).

Belangrijk: Jongeren krijgen vaak wél loonbelasting ingehouden, ook als ze daar eigenlijk te weinig voor verdienen. Gelukkig kunnen ze die belasting na afloop van het jaar terugvragen via de Belastingdienst.

kinderen en zakgeld

Wat leert je puber van een bijbaan?

Een bijbaan draait niet alleen om geld verdienen. Het is vaak de eerste plek waar een puber leert hoe belangrijk het is om op tijd te komen en afspraken na te komen. Het draagt bij aan verantwoordelijkheidsgevoel en zelfstandigheid. Ook leert je kind om te sparen voor iets wat hij of zij echt wil, in plaats van alles meteen uit te geven. Die afweging, geef ik het nu uit of spaar ik door, is waardevol om jong mee te oefenen. Daarnaast is het werken met collega’s en omgaan met leidinggevenden een mooie manier om sociale vaardigheden te ontwikkelen. Veel jongeren vinden het bovendien fijn om hun eigen telefoon, kleding of uitjes te betalen. Het geeft ze een gevoel van vrijheid en laat zien dat geld niet vanzelfsprekend is.

Hoe help je je kind verstandig omgaan met salaris?

Zodra het eerste loon gestort wordt, lonkt de verleiding van sneakers, games of festivals. Daar is niets mis mee, maar je kind leert het meeste van bewust omgaan met geld.

Je kunt samen deze afspraken maken:

  • Een percentage sparen (bijv. 20%)
  • Een klein vast bedrag houden als ‘vrij te besteden’
  • Beslissingen boven een bepaald bedrag eerst bespreken

Geef je kind ook inzicht in vaste lasten: dat niet alles wat op de rekening komt, ook vrij te besteden is. Misschien betaalt je puber zelf zijn telefoonrekening of sportclub — dan wordt het overzicht nog belangrijker.

Heeft een bijbaan invloed op studiefinanciering?

Als je puber straks een studie gaat volgen (MBO, HBO of universiteit), dan kan het bijverdienen invloed hebben op de aanvullende beurs van DUO. Dit geldt vooral voor 18-plussers die zelf studiefinanciering krijgen. Het inkomen van ouders en van de jongere zelf kan dan meetellen.

Goed om nu al bewust van te zijn, vooral bij jongeren die veel uren maken of goed verdienen in vakanties.

En als je kind in de problemen komt?

Soms gaat het mis: geld dat te snel wordt uitgegeven, leningen bij vrienden of achteraf betalen. Dan is het goed om te weten dat er hulp is. Jongeren kunnen terecht bij:

En het mooie? Deze hulp is gratis en vertrouwelijk.

hulp bij geldproblemen voor jongeren

Wat betekent dit voor jou (en je puber)?

Een bijbaan is een geweldige kans voor je kind om te groeien in verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Als ouder kun je helpen door vragen te stellen, het gesprek aan te gaan en mee te denken over hoe je puber zijn of haar geld kan verdelen.

En denk je: dat had ik zelf vroeger wel willen leren? Dan is dit hét moment om het je kind wél mee te geven. Vragen over geldzaken van je kind?
Neem contact op met Beter met geld Moerdijk. We denken graag met je mee, of dat nou gaat over bijverdienen, sparen of hulp bij schulden.